Mało kto z nas wyobraża sobie nowoczesne budownictwo bez ścian osłonowych. Ich historia nieodłącznie wiąże się z początkiem XX wieku i osobą Francisa Plyma. To właśnie wtedy pojęcie ścian osłonowych trafiło do notesów architektów i projektantów z całego świata.
Skąd wziął się pomysł na ściany osłonowe?
Pierwsza osłona ścienna wykonana z aluminium i szkła powstała w 1906 roku przez architekta Francisa Plyma. Prototyp posiadał otwory odprowadzające wodę i wyrównujące ciśnienie. Był to początek produkcji i stosowania fasad szklanych. W 1930 roku powstały aluminiowe profile z przekładkami termicznymi. Dzięki rozwojowi technologii produkcji szkła, zyskało ono szeroką gamę kolorów oraz lepsze parametry termoizolacyjne. W Polsce pierwsze lekkie ściany osłonowe pojawiły się na przełomie lat sześćdziesiątych. Budynek ZSL w Warszawie czy hotel Cracovia w Krakowie to jedne z pierwszych budynków w kraju, w których zastosowano tą nowatorską metodę. Początkowo osłony były jednak bardzo niedoskonale, podatne na niszczenie i korozję. Latem dochodziło do przegrzewania się pomieszczeń a zimą do nadmiernego wychłodzenia. Początek lat dziewięćdziesiątych to czas rozwoju w tej branży, dzięki czemu osiągano coraz to bardziej zadowalające parametry techniczne, konstrukcyjne i izolacyjne.
Wymagania stawiane ścianom osłonowym
Projektując ściany osłonowe trzeba uwzględnić wiele różnych aspektów, które będą miały wpływ na późniejszy wygląd i trwałość konstrukcji. Sposób mocowania, widoczność okuć i faktura oraz kolor ściany zewnętrznej t pierwsze z decyzji jakie należy podjąć. Ściany osłonowe bardzo często montowane są na dużych wysokościach dlatego wymaga się od nich bardzo dużej odporności na siłę wiatru. Również wymóg długoletniej szczelności i odporności na wilgoć czy opady to bezwzględny wymóg podczas projektowania i montażu takiej konstrukcji. Wieżowce mają to do siebie, że ulegają nieznacznym odchyleniom dlatego zamontowane do nich ściany osłonowe powinny charakteryzować się odpowiednią elastycznością. Ściany osłonowe powinny pełnić funkcję bariery termicznej i akustycznej. Nowoczesne panele pozwalają na pozyskiwanie i gromadzenie energii słonecznej w celu ogrzewania pomieszczeń. Umiejscowione na dużych wysokościach ściany osłonowe powinny być pokryte specjalistyczną powłoką, która zapewni im samooczyszczenie.
Zalety i wady ścian osłonowych
Za niewątpliwą zaletę ścian osłonowych uważa się fakt, że znacznie wydłuża żywotność elewacji. Dodatkowo nadaje budynkom nowoczesnego stylu i oryginalnego charakteru. Możliwy jest wybór rodzaju mocowań oraz poziomu ich widoczności w zależności od oczekiwań inwestora. Jednakże obecnie najczęściej preferowane są ściany o jak najbardziej jednolitej konstrukcji i gładkiej fakturze bez widocznych elementów montażowych. Dzięki zastosowaniu odpowiednich technologii może również spełniać dodatkową ochronę termiczną dzięki czemu uzyskuje się barierę zarówno dla zimnego powietrza z zewnątrz jak i nadmiernego nagrzewania się pomieszczeń. Niestety ściany osłonowe są drogim rozwiązaniem dlatego jeszcze nie jest powszechnie stosowane. Ponadto błędy konstrukcyjne i montażowe ścian osłonowych mogą doprowadzić do ich niszczenia, do zmniejszenia funkcjonalności a co za tym idzie do uszkodzeń w samym budynku.